Bóng đá Việt Nam đang đứng trước những thách thức lớn trong bối cảnh khu vực Đông Nam Á ngày càng cạnh tranh khốc liệt. Việc tìm kiếm và phát triển nguồn lực cầu thủ chất lượng cao là nhiệm vụ cấp thiết để đội tuyển quốc gia có thể cạnh tranh sòng phẳng với các đối thủ mạnh như Malaysia hay Indonesia.
Bóng đá Việt Nam: Thực trạng và hướng đi trong tương lai
Nhìn vào thực tế hiện nay, nguồn cầu thủ gốc Việt đang thi đấu ở nước ngoài có trình độ còn khá khiêm tốn. Một số cái tên như Nguyễn Filip, Đặng Văn Lâm, hay Patrik Lê Giang đã trở về V.League, trong khi một vài cầu thủ khác đang chơi bóng ở các giải đấu hạng trung tại châu Âu. Tuy nhiên, việc thuyết phục những tài năng này về phục vụ cho đội tuyển quốc gia cần sự nỗ lực rất lớn từ nhiều phía.
So sánh với các cầu thủ Mã kiều hay Indonesia kiều đang thi đấu ở các giải đấu hàng đầu châu Âu, rõ ràng, chất lượng cầu thủ gốc Việt vẫn còn một khoảng cách đáng kể. Đây là thực tế cần phải nhìn nhận thẳng thắn để có những giải pháp phù hợp.
Bóng đá Việt Nam: Thực trạng và hướng đi trong tương lai
Việc sử dụng cầu thủ nhập tịch cũng không phải là một giải pháp lâu dài. Mặc dù có những trường hợp thành công như Nguyễn Xuân Sơn, nhưng phần lớn các ngoại binh đủ điều kiện nhập tịch đều ở độ tuổi khá cao, khiến cho chiến lược này khó có thể bền vững.
Vì vậy, hướng đi lâu dài và bền vững nhất vẫn là tập trung vào việc phát triển bóng đá trẻ. Đây là bài học kinh nghiệm từ nhiều quốc gia khác trên thế giới, trong đó có những cường quốc bóng đá châu Á như Nhật Bản, Trung Quốc hay Uzbekistan.
Bóng đá Việt Nam: Thực trạng và hướng đi trong tương lai
Nhật Bản, sau thời gian tìm kiếm cầu thủ Nhật kiều, đã chuyển hướng tập trung vào phát triển bóng đá trẻ trong nước. Họ đầu tư mạnh vào hệ thống đào tạo, xây dựng giải J.League chuyên nghiệp, và đẩy mạnh việc xuất khẩu cầu thủ ra nước ngoài. Kết quả là đội tuyển Nhật Bản hiện nay sở hữu hai đội hình chất lượng cao với các cầu thủ đang thi đấu tại các giải đấu hàng đầu châu Âu.
Uzbekistan cũng là một ví dụ điển hình. Sau nhiều năm thành công ở cấp độ trẻ, Uzbekistan đã gặt hái được thành quả khi giành vé dự VCK World Cup 2026. Họ cũng đang tích cực đẩy mạnh việc xuất khẩu cầu thủ ra nước ngoài, hướng đến mục tiêu trở thành một cường quốc bóng đá châu Á.
Bóng đá Việt Nam: Thực trạng và hướng đi trong tương lai
Indonesia và Malaysia, mặc dù có sử dụng nguồn lực tài chính lớn, cũng đang dần chuyển hướng tập trung vào việc phát triển bóng đá trẻ. Indonesia đang đầu tư vào các cầu thủ trẻ tại các câu lạc bộ quốc tế, trong khi Malaysia xây dựng hệ thống câu lạc bộ vệ tinh để đào tạo và phát triển tài năng.
Bóng đá Việt Nam cần học hỏi kinh nghiệm từ những quốc gia này. Việc phát triển bóng đá trẻ không chỉ dừng lại ở việc tạo điều kiện cho các cầu thủ trẻ trong nước thi đấu, mà cần mở rộng hơn nữa sang việc tìm kiếm và phát triển các tài năng trẻ gốc Việt ở nước ngoài.
Để nâng tầm bóng đá Việt Nam, cần có những bước đi táo bạo hơn. Việc đầu tư vào việc sở hữu các câu lạc bộ ở nước ngoài cũng là một hướng đi đáng được xem xét. Điều này sẽ tạo điều kiện cho các cầu thủ trẻ Việt Nam được cọ xát, trưởng thành trong môi trường bóng đá chuyên nghiệp hơn, từ đó góp phần nâng cao chất lượng đội tuyển quốc gia trong tương lai. Đây là một hành trình dài, đòi hỏi sự kiên trì, đầu tư bài bản và chiến lược phát triển lâu dài, nhưng chắc chắn sẽ mang lại những kết quả xứng đáng.